Depreme dayanıklı teknoloji: Sismik izolatör nedir?

Türkiye, bir deprem ülkesi olduğu ve fay hattı üzerinde yer aldığı gerçeğiyle geçtiğimiz gün bir kez daha karşı karşıya kaldı. Deprem sırasında en büyük tehlikelerin başında ise dayanıklılığı düşük olan binalar gösteriliyor. Peki, binaların depreme dayanıklılığını nasıl artırabiliriz? İşte sismik izolatör teknolojisi!

Sismik izolatöre sistemi, sarsıntıyı yüzde 80’e kadar azaltıyor

Türkiye, merkez üsleri Kahramanmaraş olan 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki deprem ile sarsıldı. Tüm ülkeyi yasa boğan bu felaket sonucunda deprem gerçeğiyle bir kez daha karşılaşıldı. Deprem anında en büyük tehlike ise dayanıklılığı düşük olan binalarda yer alıyor. Ancak sismik izolatör teknolojisi sayesinde yapıların depreme dayanıklılığını artırmak mümkün.

Sismik izolatör farklı şekilde sismik yalıtım adıyla da karşımıza çıkıyor. Bu sistem, depremin hasar potansiyelini en az seviyeye indirmek için kullanılan bir araçtır. Yapıya gelen rüzgâr, deprem vb. yüklerin azaltılmasını sağlayan bu sistem, deprem kuvvetlerinin en az seviyeye inmesine yardımcı oluyor.

Sismik izolasyon sistemi, olmayan yapılar kendi ağırlıklarının 1/10’u kadar yük taşıyabiliyor. Bundan daha fazla yük gelmesi durumunda ise yapıda kalıcı deformasyonlar oluşuyor ve kolon-kiriş birleşim yerlerinde kırılmalar meydana geliyor. Fakat sismik izolasyona sahip olan yapılar bu değerin üstüne çıkabiliyor. Bunun nedeni de sismik izolatörlerin gelen yatay yükü azaltması oluyor.

Bu sistem, deprem anında üzerinde yer alan yapının sarkaç gibi küçük salınım yapmasını sağlar. Betonarme perdelerin ve taşıyıcı kolonların altına yerleştirilen sismik izolatörler, deprem anında sağa ve sola kayarak deprem etkisini azaltıyor. Bununla birlikte üst katların hissedeceği sarsıntıyı yüzde 80’e kadar azaltıyor.

Tüm bunların yanı sıra sahip olduğu kauçuk tabakalar sayesinde kimyasallar, pas, nem ve zararlı ultraviyole ışınlara karşı da dayanıklılığa sahip. Bu sayede de malzeme bozulmalarının önüne geçiyor ve 60 yıla yakın bir dayanıklılık gösteriyor.